یک درخت برای زنده ماندن باید ریشه در خاک داشته باشد. درخت انقلاب اسلامی که امروز تنومند و پر شاخ و برگ است، ریشهای در عمق تاریخ و هویت این میهن دوانده است و البته وفاداران و شهروندان جمهوری اسلامی هم شاخ و برگ این درخت هستند. حفظ انقلاب اسلامی بیش از آنکه ریشه در آینده داشته باشد، ریشه در گذشته دارد و باید این ریشهها حفظ شود. همان کاری که زوج انقلابی شهر ما در این سالها انجام دادهاند. آنها در هفته گذشته نتیجه سالها تلاش خود برای زنده نگه داشتن هویت انقلاب را به مرکز اسناد آستان قدس رضوی اهدا کردند تا مانند 30 سال فعالیت فرهنگی خود، باز هم درخت انقلاب را آبیاری کنند.
دکتر سیدحسین فتاحی معصوم و دکتر قدسیه سادات علوی از سرمایههای فرهنگی و هویتی این شهر هستند که خود در این حوزه برای مشهد سرمایهاندوزی کردهاند. ایــن زوج فرهنگی، هـر دو پـزشـک و هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند و در سابقه هر دوی ایشان نمایندگی مجلس شـورای اسالمی دیده میشود.
آغاز زندگی مشترک و منشأ خیر برای شهر
راه زوج سادات مشهدی برای قرار گرفتن در مسیر انقلاب، جایی پیش از سال 1357 آغاز شد. آن روزها که شجاعمردان و دلیرزنان میهن اسلامی برای سرپا کردن یک انقلاب نوپا میکوشیدند، سیدحسین و قدسیهسادات هم کار انقلابی را مرور میکردند. این زوج فرهیخته با عملکردی قابل توجه در حوزه مبارزات انقلاب اسلامی سال 1357، دفاع مقدس، پزشکی، آموزش و درمان و نیز سیاسی و اجتماعی از چهرههای شاخص و تأثیرگذار مشهد محسوب میشوند. افرادی که علاوه بر حضور در این حوزهها مستندسازی و تاریخنگاه وقایع معاصر را به خوبی پیش بردهاند.
فارغ شدن از دوران معلمی در روستاهای محروم و ورود به دانشکده علوم پزشکی مسیر دکتر فتاحی را در زندگی به همان سمتی برده که او با آغوش باز پذیرایش شده است. علاقه به هویت و تاریخ و دغدغهمندی در حوزه انقلاب و ثبت و ضبط فداکاریهای انقلابیون نخستین جرقه جمعآوری اسناد انقلاب را در ذهن او زده است و چه بهتر از اینکه بانویی فرهیخته هم در این مسیر با او همراه شود. آقای فتاحی متولد 1327 است و در سال 1354 با خانم علوی زندگی مشترک خود را آغاز کردهاند. همراهی خانوادگی آقای فتاحی و همسرش با حاجآقای علوی در طول زمان سبب شد تا مدرسه علوی که در زمان پهلوی به واسطه نقش پررنگ در اقدامهای انقلابی به تعطیلی کشیده شده بود تبدیل به مرکزی برای نگهداری اسناد و مدارک شود.
هر آنچه میدانی بنویس و منتشر کن
اواسط دهه 80 که آقای سیدی علوی از دنیا رفت، این دختر و دامادش بودند که همان نگرش پدر را در پیش گرفتند و بهترین بهرهبرداری فرهنگی را از ساختمان مدرسه علوی کردند. در این زمان قدسیهسادات و سیدحسین کانون فرهنگی میثاق با شهدا را تشکیل دادند تا تمام اسناد موجود در مرکز در بنای جدید حفظ شود و اسناد دیگری هم که در دسترس است به این مکان منتقل شود.
سیدحسین فتاحی میگوید: خیلی سال پیشتر از اینکه کانون را افتتاح کنیم به این فکر میکردم که روزی آرشیوی موضوعی از روزنامههایی که دارم تهیه میکنم و این شد که همیشه در مراقبت از روزنامههایی که در زمان نمایندگی مجلس و حتی پیشتر از آن، از زمان انقلاب به دستم میرسید کوشا بودم.
دکتر سیدحسین فتاحی در ادامه با اشاره به حدیثی از امام جعفر صادق(ع) که میفرمایند: «هر آنچه را که میدانی بنویس و آن را در بین برادرانت منتشر کن و موقعی که میمیری کتابهایت را برای فرزندانت به ارث بگذار» میگوید: این حدیث خط مشی ما در حفظ و نگهداری از میراث انقلاب است، زیرا بسیاری افراد انقلابی هستند که با وجود فعالیتهای گسترده برای به ثمر نشستن انقلاب، هیچ یادگاری و تجربهای از آنان به جای نمانده است.
روایتهایی به عمر انقلاب اسلامی
کارشناسان حاضر در مراسم اهدای مستندات هویتی و تاریخی به مرکز اسناد آستان قدس رضوی، به اتفاق به نفیس بودن این اوراق تأکید دارند. بسیاری از این اسناد مورد مشابه ندارند و از این جهت جزو اولینها به حساب میآیند، اولینهایی که قدمت زیادی دارند. از مجموع 2هزار و 122 صفحه اسناد اهدایی، هزار و 460 صفحه اسناد جدیدی است که در مرکز اسناد نمونهای از آن موجود نبوده و این اسناد در قالب 238 پوشه فهرستنویسی شده است. بخشی از این اسناد مربوط به انقلاب و شرایط سیاسی اجتماعی مشهد در سالهای پیش و پس از انقلاب اسلامی است. این اسناد وقایعی از سال 1350 تا اواخر دهه 70 را روایت میکنند.
5هزار و 830 عنوان کتاب که با محوریت علوم اسلامی، انسانی، علوم پزشکی و فقه و الهیات در میان مدارک اهدایی دیده میشود و 400 جلد آن را کتابهای لاتین و 188 جلد را پایاننامهها تشکیل میدهد، بخش دیگری از این مجموعه اهدایی است.
در میان صفحات اهدایی میتوان گریزی هم به روزنامهها و نشریات قدیمی زد. در این مجموعه 705 عنوان نشریه در 6هزار و 910 نسخه موجود است که 80 عنوان جدید را به آرشیو مطبوعات سازمان افزوده است و از این نظر کمک ارزشمندی به کامل شدن صفحات این مرکز میکند.
اسنادی ارزشمند از تاریخی روشن
اسناد انقلابی اهدایی در این مجموعه، آدم را به روزهای انقلاب در مشهد میبرد. این صفحات تمامی اعلامیهها، اطلاعیهها، بیانیههای احزاب، گروههای مختلف، علما و مراجع مشهد پیش از سالهای 1356 و 1357 را در برمیگیرد که بخشی از آنها حتی در مرکز اسناد انقلاب نیز یافت نمیشود. اسناد وقایع انقلاب اعم از تحصن، اعتصاب، تظاهرات و مبارزات دانشگاه فردوسی و دانشگاه علوم پزشکی که محل تحصیل و بستر مبارزات انقلابی آقای دکتر فتاحی بوده است بخش دیگری از این اسناد را تشکیل میدهد.
از ارزشمندترین اسناد این مجموعه اسناد وقایع دهههای 60 و 70 در دانشگاه به ویژه دانشکده علوم پزشکی مشهد و دیگر شهرها بود که به راهاندازی انجمنهای اسلامی در ادارهها و دانشکدههای مشهد، عملکرد آنها و نیز اساسنامهها اشاره داشته و به تاریخ روشنی از وقایع پس از انقلاب اسلامی پرداخته است.
نظر شما